Χοληστερίνη και υπερλιπιδαιμίες
Η χοληστερόλη αποτελεί μία χημική ουσία, μία στερόλη, η οποία αυξάνεται με την κατανάλωση λιπαρών. Είναι αναπόσπαστο δομικό στοιχείο του κυττάρου και διακρίνεται σε εξωγενή (πρόσληψη μέσω τροφής) και σε ενδογενή (σύνθεση από τον οργανισμό), που μαζί στον ανθρώπινο οργανισμό αποτελούν τη δεξαμενή της χοληστερόλης. Επιπλέον, έχει πολύ σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό των εγκεφαλικών και νευρικών κυττάρων, καθώς και στον σχηματισμό συγκεκριμένων ορμονών.
Στη σύγχρονη καθημερινότητα η (αυξημένη) χοληστερόλη είναι περισσότερο γνωστή για τη σχέση της με τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων (πχ. στεφανιαία νόσο, καρδιακό & εγκεφαλικό επισόδειο), καθώς και τη μεταφορά της από τις λιποπρωτεϊνες και τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα (υπερχοληστερολαιμία).
Οι λιποπρωτεϊνες διακρίνονται στην LDL χοληστερόλη («κακός αρωγός των αγγείων») και στην HDL χοληστερόλη («καλός αρωγός των αγγείων»). Το επίπεδο των LDL στο αίμα αποτελεί δείκτη κινδύνου για ισχαιμική καρδιοπάθεια, ενώ οι HDL δρουν προστατευτικά στον οργανισμό, καθώς απομακρύνουν τη χοληστερόλη από τα αρτηριακά τοιχώματα και τη μεταφέρουν στο ήπαρ για περαιτέρω καταβολισμό.
Διατροφικές Συστάσεις
Είναι σημαντικό τα άτομα με αυξημένη χοληστερόλη να ακολουθούν ειδική διατροφή, να διατηρούν το σωματικό βάρος σε φυσιολογικά επίπεδα και ιδανικά ν’ αυξάνουν τη σωματική τους δραστηριότητα. Τροφές που αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερόλης αποτελούν τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα (πλήρες γάλα, ρυζόγαλο, κρέμα γάλακτος, σαντιγύ), το βούτυρο ζωϊκής προέλευσης, η αυξημένη πρόσληψη κόκκινου κρέατος (και άρα κορεσμένων λιπαρών), τα αλλαντικά, τα οστρακοειδή και μαλάκια, καθώς και οι κρόκοι των αυγών.
Η διατροφή που βοηθά στην αντιμετώπιση των αυξημένων επιπέδων χοληστερόλης αποτελείται από άφθονα λαχανικά και φρούτα (και άρα την αύξηση φυτικών ινών), τη βρώμη, τα λιπαρά ψάρια (λόγω ω-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων), το ελαιόλαδο και τις φυτοστερόλες (πχ. σουσάμι, ηλιόσποροι, φιστίκια, σόγια). Επίσης, η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού αυξάνει τη “καλή χoληστερόλη” (HDL).